Fijnstof door houtkachels

Niemand wil ziek worden door de lucht die ze inademen, of het nu vervuiling is uit verkeer, industrie of huizen. Toch worden mensen ziek, ook door de rook van open haarden en houtkachels. Het Longfonds streeft ernaar dit te voorkomen, vooral bij kwetsbare groepen, maar er zijn nog steeds onvoldoende maatregelen om gezondheidsschade te voorkomen.

In oktober 2015 waarschuwden de Noordelijke GGD'en voor de ongezonde rook uit houtkachels: de hoeveelheid fijnstof overschrijdt regelmatig de gezondheidsnormen en vormt een "serieuze verontreiniging".

De uitstoot is even gevaarlijk als die van verkeer. Ook komen er bij de verbranding van hout kankerverwekkende (PAK's) en giftige stoffen zoals VOS en koolmonoxide vrij. Elk jaar vragen tientallen mensen om advies bij het Longfonds. Met een miljoen houtkachels en een duurzaam imago van houtstook zal het gezondheidsrisico in Nederland toenemen. In december 2015 nam de Tweede Kamer een motie aan van Yasemin Cegerek (PvdA), die de regering vraagt om inzicht in de problemen en mogelijke oplossingen.

Iedereen loopt risico

Iedereen loopt risico bij houtstook, ook de stoker zelf. Vooral kwetsbare groepen zoals mensen met een longziekte, ouderen, kinderen en mensen met hart- en vaatziekten krijgen eerder gezondheidsklachten door houtrook. Deze mensen kunnen benauwd worden, veel moeten hoesten of een verslechterde longfunctie krijgen. Bij hoge blootstellingen kunnen de klachten lang aanhouden, zelfs nadat het vuur is gedoofd.

Uitzichtloze situaties

Longpatiënten die in de buurt wonen van bijvoorbeeld een houtkachel, kunnen zich niet beschermen tegen houtrook. Het eigen huis zo afdichten dat de rook niet binnendringt, is onmogelijk en onwenselijk omdat ventilatie juist nodig is om de luchtkwaliteit binnenshuis gezond te houden. Op dit moment is er, zelfs wettelijk, geen goede bescherming tegen gezondheidsrisico's door houtstook. Gedupeerden stuiten op onbegrip en onwetendheid, wat vaak leidt tot uitzichtloze situaties en burenruzies. De verklaring van het Longfonds over de risico's van houtstook kan mensen helpen in hun gesprek met de buren, maar er is meer nodig.

Maatregelen

Het Longfonds adviseert om geen hout te stoken en pleit voor strengere maatregelen om gezondheidsschade te voorkomen. Momenteel voert het Longfonds overleg met overheden en maatschappelijke partijen. Ze pleiten bijvoorbeeld voor een stookverbod bij windstil weer en mist. Daarnaast is het dringend noodzakelijk dat er strengere regelgeving komt én dat deze wordt gehandhaafd voor kachels, brandstoffen en rookgasafvoeren. Houtstook moet geen hoofdverwarming zijn van een woning.

Kies voor je eigen gezondheid en die van je buren, kies voor (sfeer)verwarming zonder uitstoot van schadelijke stoffen.